14 τρόποι αποτελεσματικού επαίνου

Ο σκοπός των δασκάλων είναι να βοηθήσουν τα παιδιά να κινητοποιηθούν. Ο ειλικρινής έπαινος δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να κατανοήσουν τις δυνατότητες αλλά και τις αδυναμίες τους. Ο ειλικρινής έπαινος τους προσφέρει αίσθημα σιγουριάς και εμπιστοσύνης στον εαυτό τους. Από την άλλη πλευρά τα παιδιά που έχουν συνηθίσει να λαμβάνουν συνεχείς επαίνους μπορεί να βιώσουν άγχος για τις ικανότητές τους, να έχουν φόβο αποτυχίας, να αποφεύγουν να δοκιμάζουν νέα πράγματα.

Ο αποτελεσματικός έπαινος εστιάζεται περισσότερο στην προσπάθεια του παιδιού παρά στο αποτέλεσμα.

Πώς μπορούν λοιπόν οι δάσκαλοι να επαινούν αποτελεσματικά;

1. Σκεφτείτε με όρους ενθάρρυνσης παρά επαίνου. Ο έπαινος βοηθά όταν δίνονται πληροφορίες σχετικές με την πρόοδο του παιδιού π.χ. “Έχεις κάνει τόσο κόπο προσπαθώντας να μάθεις αυτές τις νέες λέξεις και τώρα μπορείς να διαβάσεις ολόκληρη την ιστορία!”.

2. Δείξτε το ενδιαφέρον και την αποδοχή σας π.χ. “Ελένη, χαίρομαι πολύ που είσαι στην τάξη μου”.

3. Χρησιμοποιήστε θετική εξωλεκτική επικοινωνία π.χ. Χαμόγελο, βλεμματική επαφή με το παιδί, να κάθεστε κοντά του, να ακούτε με προσοχή και να το βοηθάτε όταν χρειάζεται.

4. Χρησιμοποιήστε απλή, συγκεκριμένη γλώσσα. Να είστε περιγραφικοί π.χ. “Παρατηρώ ότι σου αρέσουν τα μαθηματικά. Έχεις δουλέψει πάνω από μισή ώρα για αυτά τα προβλήματα”, “Είμαι χαρούμενος που σε βλέπω να εργάζεσαι τόσο πολύ στην ορθογραφία σου” χωρίς να πείτε μονάχα “καλή δουλειά”, “υπέροχα”, “είσαι καταπληκτικός”.

5. Κάντε εποικοδομητικές παρατηρήσεις π.χ. “Άκουσες δίχως να διακόψεις”, “Ο Γιάννης μοιράζεται με το Θωμά”, “Η Δήμητρα περιμένει υπομονετικά τη σειρά της”, “Η Μαργαρίτα και η Κων/να εργάζονται ήσυχα”, “Έβαλες τα βιβλία στη θέση τους χωρίς να χρειάστηκε να στο πω”.

6. Δώστε έμφαση περισσότερο στη συμπεριφορά παρά σχολιάζοντας το χαρακτήρα του παιδιού π.χ. “Από τη στιγμή που ασχολήθηκες με την εργασία των μαθηματικών σου, βελτίωσες τη βαθμολογία σου” παρά να πείτε “Είσαι πολύ καλός μαθητής”.

7. Ενθαρρύνετε τα παιδιά μέσα από ερωτήσεις π.χ. “Παρατήρησα ότι δούλεψες πάρα πολύ για τη συγκεκριμένη εργασία. Θα ήθελες να μου πεις σχετικά με αυτή;”, “Πώς νιώθεις για τον έλεγχο σου; Θεωρείς ότι υπάρχει κάτι που χρειάζεται να κάνεις;”. Όταν οι ενήλικες ακούν τα παιδιά τότε δείχνουν το ενδιαφέρον τους.

8. Τονίστε τα θετικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των παιδιών κατονομάζοντάς τα π.χ. “Αγόρια και κορίτσια, σας ευχαριστώ που παραμείνατε ήσυχοι όση ώρα συζητούσα με την κα. Δέσποινα. Η στάση σας δείχνει σεβασμό”.

9. Συνδέστε τον έπαινο με την προσπάθεια π.χ. “Από τη στιγμή που θυμήθηκες να φέρεις την εργασία αυτή την εβδομάδα, είχες καλύτερα αποτελέσματα στα μαθηματικά και εγώ είχα περισσότερο χρόνο για να βοηθήσω και άλλους μαθητές”.

10. Αναπτύξτε την πρωτοβουλία τους π.χ. “Με άκουσες, ακολούθησες τις οδηγίες μου χωρίς βοήθεια”, “Την προηγούμενη εβδομάδα δε μπορούσες να κλωτσήσεις τη μπάλα, όμως εξασκήθηκες και τώρα μπορείς”.

11. Αναγνωρίστε την ανεξάρτητη σκέψη και τη δημιουργικότητά τους π.χ. “Αυτή είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα. Θα ήθελα να μου πεις περισσότερα”.

12. Ενθαρρύνετε τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων λέγοντας π.χ. “Σαν ομάδα αποφασίσατε ποιος θα είναι υπεύθυνος για κάθε τμήμα της εργασίας”.

13. Κάποιες φορές επαινέστε κατ’ ιδίαν ώστε να έχετε μια ειλικρινή ανατροφοδότηση. Αυτό θα βοηθήσει τη μείωση του ανταγωνισμού ανάμεσα στους μαθητές ειδικά όταν τα παιδιά νιώθουν ότι υπάρχουν ευνοούμενοι.

14. Κρατήστε τον ενθουσιώδη έπαινο για εξαιρετικές προσπάθειες.

Οι παραπάνω 14 τρόποι αποτελεσματικού επαίνου ενισχύουν την απόδοση των μαθητών και την αυτοεικόνα τους.