Το άγχος εμφανίζεται σε πολλά και διαφορετικά περιβάλλοντα, ένα εκ των οποίων αφορά τον χώρο της εργασίας. Ειδικότερα πολλοί άνθρωποι εκδηλώνουν άγχος στην εργασία τους το οποίο παρουσιάζεται σε σωματικό, γνωστικό, συναισθηματικό επίπεδο.
Πιο συγκεκριμένα σε σωματικό επίπεδο υπάρχουν τα εξής συμπτώματα:
- δυσφορία,
- θολή όραση
- ταχυπαλμίες
- ιδρώτας
- πονοκέφαλος
- ξηροστομία
- κόμπος στο λαιμό
- ζάλη
- πλάκωμα στο στήθος
- κόμπος στο στομάχι
- τρέμουλο
- τάση λιποθυμίας
Σε γνωστικό επίπεδο επικρατούν οι εξής σκέψεις:
- δε θα τα καταφέρω,
- δεν είμαι ικανός/ή να ανταποκριθώ στις απαιτήσεις της εργασίας,
- είμαι ανεπαρκής,
- δεν προλαβαίνω να εκπληρώσω τον στόχο εργασίας αν δεν τα κάνω όλα τέλεια,
- πρέπει να τακτοποιήσω κάθε εκρεμμότητα στην εντέλεια,
- είμαι άχρηστος/η,
- θα με απολύσουν αν κάνω κάποιο λάθος,
- τα λάθη δεν επιτρέπονται,
- ποτέ δε θα μπορέσω να ανταποκριθώ στις απαιτήσεις της εργασίας μου καθώς ο προϊστάμενος μου έκανε παρατήρηση.
Σε συναισθηματικό επίπεδο επικρατεί:
- η ανησυχία
- το άγχος
- η απογοήτευση
- ο θυμός
- ο φόβος
- η θλίψη
Τα παραπάνω ενισχύονται όταν το περιβάλλον εργασίας είναι τοξικό π.χ. όταν οι προϊστάμενοι ασκούν βία στους υφιστάμενους βρίζοντας, φωνάζοντας, υποτιμώντας, απαξιώνοντας, επικρίνοντας, απειλώντας, αναθέτοντας υπερβολικό όγκο εργασιών με ανελαστικά χρονοδιαγράμματα, παραβιάζοντας το ωράριο εργασίας των υφισταμένων, κάνοντας σεξιστικά σχόλια, απαιτώντας να τακτοποιούν προσωπικές εκρεμμότητες τους πέρα από την ολοκλήρωση των εργασιακών καθηκόντων τους.
Στις προαναφερόμενες περιπτώσεις η διαχείριση του άγχους χρειάζεται να περιλαμβάνει την αναδόμηση των διαστρεβλωμένων σκέψεων που αφορούν το γνωστικό επίπεδο π.χ. η πρόβλεψη του μέλλοντος (αναδόμηση των υποθέσεων-σεναρίων για το τί μπορεί να συμβεί), οι ετικέτες (αναδόμηση των αρνητικών χαρακτηρισμών), η καταστροφολογία (αναδόμηση της πρόβλεψης καταστροφικών σεναρίων), η χρήση των πρέπει (αναδόμηση αυτών καθώς ενέχουν πίεση και απαίτηση), η υποτίμηση των ικανοτήτων του εργαζόμενου (αναδόμηση του να μη λαμβάνει κανείς υπόψη τις ικανότητές του ή να παραβλέπει το τί κάνει καλά και να εστιάζει σε λάθη). Σε όλες αυτές τις διαστρεβλωμένες σκέψεις χρειάζεται να εστιάσει κανείς στο ποια στοιχεία τις αντικρούουν, τί έχει δείξει η εώς τώρα εμπειρία του εργαζόμενου και ποια στοιχεία αντιστοιχούν στην πραγματικότητα.
Επίσης είναι σημαντικό να υπάρξει η κατάλληλη διαχείριση του χρόνου με προτεραιοποίηση των καθηκόντων, κατάτμηση αυτών και δυνατότητα ανάθεσης. Επιπλέον είναι πολύ βοηθητικό το να μπορεί κανείς να υπερασπίζει τον εαυτό του όταν αντιλαμβάνεται ότι παραβιάζονται τα δικαιώματά του λειτουργώντας διεκδικητικά π.χ. να εστιάσει στην κατάσταση που επικρατεί παραθέτοντας τί σκέφτεται και πώς νιώθει, ποιες είναι οι επιπτώσεις και τί μπορεί να προταθεί ως λύση. Και αν αντιλαμβάνεται ότι η κατάσταση είναι τόσο τοξική με ιδιαίτερα έντονες επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία ενδεχομένως η αποχώρηση από το συγκεκριμένο χώρο εργασίας να είναι λυτρωτική. Ακόμη σε όλα τα παραπάνω χρειάζεται να προσφέρει κανείς στον εαυτό του τον απαιτούμενο χώρο και χρόνο για να αποφασίσει αναφορικά με το ποια είναι η πιο κατάλληλη επιλογή-ενέργεια δεδομένων των συνθηκών που επικρατούν λαμβάνοντας υπόψη τον χάρτη αξιών του, τα πιθανά οφέλη και το κόστος της κάθε επιλογής.
Έτσι λοιπόν έχει ιδιαίτερη αξία το να φροντίσει κανείς τον εαυτό του βάσει των παραπάνω βημάτων ώστε να διαχειριστεί το άγχος εργασίας με τον πιο κατάλληλο τρόπο.