Αρκετοί άνθρωποι ταλαιπωρούνται από άγχος υγείας κάτι που έγινε ακόμα πιο έντονο μετά την εμφάνιση του κορωνοϊού όπου τα θέματα υγείας κλυδωνίστηκαν αρκετά και το αίσθημα ασφάλειας ανατράπηκε σε μεγάλο βαθμό.
Όταν αναφερόμαστε στο άγχος υγείας χρειάζεται να το συνδέσουμε με την αίσθηση της απειλής των σωματικών συμπτωμάτων π.χ. ζάλη, πονοκέφαλο, ναυτία, κοιλιακοί πόνοι κτλ. όπου οι σκέψεις τείνουν στην καταστροφολογία. Επίσης μπορεί να έχετε ακούσει και τον όρο υποχονδρίαση όπου κανείς παρερμηνεύει τα σωματικά συμπτώματα και ασχολείται σε έντονο βαθμό με τις σωματικές αισθήσεις λόγω φόβου για να μην ασθενήσει καθώς θεωρεί τον εαυτό του ευάλωτο.
Έτσι λοιπόν βρίσκεται κανείς σε μια κατάσταση συνεχούς επαγρύπνησης σε σχέση με τα θέματα υγείας και παρατηρείται μια προσκόλληση αναφορικά με αυτά τα θέματα. Χρειάζεται να τονιστεί ότι τα άτομα που έχουν άγχος υγείας ή υποχονδρίαση προσπαθούν να ελέγχουν συνεχώς το σώμα τους για τυχόν πιθανά προβλήματα και απευθύνονται συχνά σε γιατρούς κάνοντας διάφορες εξετάσεις για να αποφύγουν “το μοιραίο” ή αναζητούν συνεχώς πληροφορίες στο διαδίκτυο ή μπορεί να αποφεύγουν να κάνουν πράγματα έχοντας την αίσθηση ότι είναι άρρωστοι. Πολλές φορές παρατηρείται ότι το άγχος υγείας συνδέεται με το φόβο θανάτου, σαν μια προσπάθεια αυτών των ατόμων να ελέγξουν “το μοιραίο”.
Οι αιτίες του άγχους υγείας σχετίζονται με: πρότερες εμπειρίες σε θέματα υγείας είτε αυτές αφορούν δυσάρεστες εμπειρίες των ίδιων των άτομων είτε το πως έβλεπαν άτομα του στενού οικογενειακού περιβάλλοντός τους να διαχειρίζονται θέματα υγείας, δυσλειτουργικές οικογενειακές σχέσεις, την ύπαρξη ψυχοπιεστικών γεγονότων π.χ. απώλεια αγαπημένων ανθρώπων, περιστατικά κακοποίησης.
Σε αυτό το σημείο θα αναφερθώ σε συγκεκριμένο παράδειγμα άγχους υγείας π.χ. αν κάποιος νιώσει ζάλη θα σκεφτεί ότι έχει κάτι σοβαρό νιώθοντας έντονο άγχος. Για να βοηθήσουμε ένα άτομο που έχει αυτή τη δυσλειτουργική πεποίθηση είναι σημαντικό να προτείνουμε τη δημιουργία μιας λίστας με όλες τις πιθανές αιτίες της ζάλης. Οι απαντήσεις που θα μπορούσαν να δοθούν από το άτομο σε σχέση με πιθανές αιτίες είναι οι εξής:
-ύπαρξη όγκου
-ότι έχει κάποιο πρόβλημα στα αυτιά
-ότι δεν έχει φάει τίποτα όλη μέρα
-ότι σηκώθηκε πολύ πρωί
-ότι δεν έχει πιει πολύ νερό
-ότι έχει πολύ ζέστη στο χώρο που βρίσκεται
Μετά την ολοκλήρωση της λίστας ζητούμε από το άτομο να κάνει έναν κύκλο και μέσα σε αυτόν τον κύκλο να τοποθετήσει σε ποσοστά τις πιθανές αιτίες ώστε να επαναξιολογήσει την αρχική πεποίθηση. Με αυτόν τον τρόπο που ονομάζεται τεχνική της πίτας μπορεί το άτομο να αναδομήσει την αρχική δυσλειτουργική πεποίθησή του και να διαπιστώσει ότι η καταστροφολογική σκέψη δεν ισχύει. Ακόμη είναι ιδιαίτερα βοηθητικό το άτομο να περιορίσει: τη συχνότητα που ελέγχει το σώμα του για σωματικά συμπτώματα, την τάση να αναζητά πληροφορίες στο διαδίκτυο, την αναζήτηση διαβεβαίωσης από άλλους ότι είναι καλά και δεν έχει κάτι.
Βέβαια η διαχείριση του άγχους υγείας χρειάζεται και τη συμβολή της ψυχοθεραπείας ώστε να μπορέσει το άτομο μέσα σε ένα ασφαλές περιβάλλον να κατανοήσει τα συμπτώματά του και πώς αυτά συνδέονται με τα βιώματά του. Μέσω της ψυχοθεραπείας το άτομο μαθαίνει βήμα βήμα να διαχειρίζεται και να οργανώνει διαφορετικά τη ζωή του ώστε τα σωματικά συμπτώματα να μην το κατακλύζουν.
Τέλος είναι σημαντικό να εντάξει κανείς δραστηριότητες, ενέργειες που ενισχύουν την καλή υγεία και την ευεξία ώστε να φροντίζει κανείς την υγεία του με τον πιο κατάλληλο τρόπο.