Σας έχει τύχει ποτέ να ξεχάσετε ή να μπερδέψετε τα λόγια σας καθώς μιλούσατε σε ακροατήριο ή να τρέμετε για το πώς θα παρουσιαστείτε σε κοινό; Τα παραπάνω δημιουργούνται λόγω του φόβου ομιλίας σε κοινό και προκαλούνται όταν κυριαρχούν οι εξής πεποιθήσεις:
- Άγχος απόδοσης που πηγάζει από τα ”πρέπει”. Αυτές οι άκαμπτες πεποιθήσεις για τον εαυτό, το κοινό ή την τελειότητα τείνουν να αυξάνουν το άγχος π.χ. “Θα πρέπει να αποδώσω καλά ή το κοινό πρέπει να μου αρέσει”. Για αυτό λοιπόν χρειάζεται να παραμερίσετε τα πρέπει όταν προετοιμάζεστε.
- Τα ”πρέπει” συνδυάζονται συνήθως με την καταστροφοποίηση π.χ. “Θα είναι τρομερό αν το κοινό δε μου αρέσει ή θα είναι φοβερό αν με μισήσουν”. Σε αυτό το σημείο χρειάζεται να σκεφτεί κανείς ότι μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα ευχάριστο το να μην είναι συμπαθής στο κοινό όμως αυτό δε σημαίνει ότι είναι απαραίτητα καταστροφικό.
- Απαίτηση αποδοχής από το κοινό. Για παράδειγμα οι σκέψεις ότι: “θα πρέπει να είμαι αρεστός από το κοινό διαφορετικά θα είμαι αποτυχημένος” ή “όλοι θα πρέπει να με παρακολουθούν προσεκτικά” ή “ακόμη και εάν ένα άτομο αποχωρήσει από το κοινό αυτό θα σημαίνει ότι η ομιλία είναι κακή”. Όλες αυτές οι σκέψεις απαίτησης είναι παράλογες. Αυτό που χρειάζεται να σκεφτεί κανείς είναι ότι παρουσιάζει σε ένα κοινό έτσι όπως αυτό είναι και όχι έτσι όπως θα ήθελε να είναι.
- Τελειομανία. Οι πεποιθήσεις τελειότητας προκαλούν άγχος και αναβλητικότητα π.χ. Η σκέψη ότι: “η παρουσίαση μου πρέπει να είναι τέλεια ή ότι δεν είμαι έτοιμος να παρουσιάσω σε ακροατήριο αν δεν είμαι τέλεια προετοιμασμένος“. Η τελειομανία είναι αυταπάτη. Χρειάζεται να έχει κανείς κατά νου ότι η τελειότητα είναι ένας μύθος ενώ η σκέψη του κατάλληλα προετοιμασμένος είναι μια πραγματικότητα.
- Αυτοαξιολόγηση και αυτοϋποτίμηση. Αυτές οι ετικέτες είναι απόρροια των παραπάνω πεποιθήσεων. Μοιάζει σαν οι άνθρωποι να κουβαλούν μαζί τους μια κλίμακα αξιολόγησης την οποία χρησιμοποιούν παντού π.χ. “Πρέπει να αποδώσω καλά διαφορετικά δε θα είμαι καλός” ή “Αν δεν αποδώσω καλά θα είμαι ένα τίποτα, ανίκανος, άχρηστος, μη αγαπητός”. Συνδέουν την απόδοσή τους με αυτές τις ετικέτες ξεχνώντας άλλα θετικά στοιχεία.
- Επανεξετάστε τον εαυτό σας. Κάθε άτομο αναπτύσσει από την παιδική ηλικία μηχανισμούς που θα το βοηθήσουν να επιβιώσει. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι θα πρέπει να χρησιμοποιεί αυτούς τους ίδιους μηχανισμούς και στο παρόν αλλά χρειάζεται να αναδομεί τα πράγματα.
- Άγχος για το άγχος. Πολλοί άνθρωποι σκέφτονται ότι αν θα πρέπει να αποδώσουν θα πρέπει να μην είναι νευρικοί ή ότι θα πρέπει να το αντέξουν διαφορετικά θα είναι καταστροφικό. Το άγχος για το άγχος χρειάζεται να τύχει επεξεργασίας ως σημαντικό μετασυναίσθημα.
Ο Albert Ellis είχε πει: “Μπορείς να ξεπεράσεις το άγχος αν συνεχίζεις να προσπαθείς, να προσπαθείς, να αποτυγχάνεις, να αποτυγχάνεις χωρίς να παίρνεις τον εαυτό σου στα σοβαρά”.
Συνειδητοποιήστε τις παραπάνω πεποιθήσεις σας και διαχειριστείτε το φόβο ομιλίας σε ακροατήριο.